Stadion im. Edmunda Szyca

Stadion Edmunda Szyca – zapomniany obiekt w Poznaniu

Dawniej miejsce najważniejszych imprez sportowych w mieście, dziś …na trybunach rosną drzewa. Stadion Edmunda Szyca to na prawdę niezwykła atrakcja Poznania. Obecnie ogrodzony płotem, zamknięty i strzeżony. Na wejście na teren byłego stadionu E. Szyca potrzebna jest zgoda administratora obiektu. Wycieczki po Poznaniu nie trafiają tam nigdy. Poznajcie z nami jego historię, zanim zostanie przeznaczony do rozbiórki.

Budowa stadionu

Historia Stadionu Edmunda Szyca zaczyna się w 1929 roku i związana jest z Organizacją w Poznaniu PeWuKi (Powszechnej Wystawy Krajowej). Na miejsce budowy wybrano północną część Łęgów Dębińskich, między ulicami Maratońską i Drogą Dębińską. Obiekt przeznaczony był dla klubu piłkarskiego Warta Poznań oraz do organizacji imprez masowych. Projekt zakładał konstrukcję żelbetową na usypanym kopcu. Problemy zaczęły się już na początku. Stadion Edmunda Szyca budowany był w pośpiechu, aby zdążyć na Powszechną Wystawę Krajową. W tym samym czasie w Poznaniu prowadzone równolegle wiele innych inwestycji związanych z PeWuKą. Zaskutkowało to wadami konstrukcyjnymi oraz nie najlepszym wykonaniem. Było to szczególnie widoczne na trybunie honorowej, na której pojawiły się wyboczenia. Sytuacja była tak poważna, że zmusiła organizatorów do przerwania uroczystości otwarcia i wyprowadzenia gości z trybuny honorowej, w tym prezydenta Rzeczpospolitej. Do 1937 roku podejmowano bezskuteczne próby wzmocnienia konstrukcji. W końcu padła decyzja o rozbiórce i odbudowie Stadionu.

II wojna światowa i masowe egzekucje

Po wkroczeni do Poznania, zamiast masowych imprez Niemcy zorganizowali masowe egzekucje. Początkowo na stadionie był obóz dla brytyjskich i francuskich jeńców. Warunki jednak nie odpowiadały międzynarodowym konwencjom o traktowaniu jeńców wojennych …więc stłoczono tam ok 2 tysiące żydów. Trybuny nie były zadaszone, więc więc więźniowie, dla których nie było miejsca w szatniach, najczęściej spali pod gołym niebem. W latach 1941-43 był to typowy niemiecki obóz koncentracyjny. Więźniowie otrzymywali głodowe racje żywnościowe i wcześnie rano wyruszali do przymusowej, wyniszczającej pracy. Każdy, kto był za słaby do dalszej pracy był mordowany po drodze lub wieszany na szubienicy. Wieszano na oczach innych więźniów oraz niemieckich cywilów przychodzących na widowisko. Niemcy, gdy chcieli urozmaicić egzekucję, ojcu kazali powiesić syna, albo synowi ojca. Powieszonym za próbę ucieczki przyczepiono prześmiewcze tabliczki. Popularny napis na nich brzmiał „Hurra, Hurra, ich bin wieder da!” (Hurra, Hurra, jestem znowu tutaj). Egzekucjom przyglądać mogło nawet 80 cywili.

Okres powojenny

Przebudowa obiektu rozpoczęła się w 1938 roku lecz przerwana została przez II wojnę światową. Prace wznowiono dopiero w 1950 roku, a remont trwał 7 lat. Powiększono liczbę miejsc do 60 tys. i nadano nazwę Stadion im. 22 lipca. Władze komunistyczne wykorzystywały stadion do organizacji dożynek i innych propagandowych wydarzeń. Nie stracił on jednak swojej pierwotnej funkcji. Nadal grała na nim Warta. Również inna drużyna świętowała na nim sukcesy. W 1972 roku 60 tysięcy poznaniaków kibicowało Lechowi Poznań na a meczu z Zawiszą Bydgoszcz. Stawką był awans do I ligi.

Mecze reprezentacji i chwile sławy

Szczyt popularności Stadion Edmunda Szyca przeżywał w latach 1965-80. Rozegrano na nim dwa Finały Pucharu Polski. Dwukrotnie triumfowała Legia Warszawa (1966 i 1973). Odbyło się na nim 10 meczy reprezentacji Polski.

Data Przeciwnik Wynik Frekwencja Strzelcy bramek dla Polski
25.10.1931  Jugosławia 6:3 25 tys. Mieczysław Balcer 3, Henryk Martyna, Adam Knioła 2
2.09.1962  Węgry 0:2 58 tys.
22 września 1963  Turcja 0:0 52 tys.
6.05.1970  Irlandia 2:1 52 tys. Zygfryd Szołtysik, Marian Kozerski
10.05.1972  Szwajcaria 0:0 25 tys.
9.10.1974  Finlandia 3:0 30 tys. Grzegorz Lato, Henryk Kasperczak, Robert Gadocha,
26.03.1975  Stany Zjednoczone 7:0 10 tys. Kazimierz Deyna 3, Andrzej Szarmach 2, Grzegorz Lato 2
26.05.1976  Irlandia 0:2 15 tys.
5.04.1978  Grecja 5:2 30 tys. Zbigniew Boniek, Kazimierz Deyna 2, Władysław Żmuda, Grzegorz Lato, Władysław Żmuda,
28.05.1980  Szkocja 1:0 25 tys. Zbigniew Boniek

Zmierzch stadionu

Zmiany ustrojowe w 1989 roku były oczątkiem końca stadionu przy Drodze Dębińskiej. Warta straciła swojego głównego sponsora, którym były zakłady Hipolita Cegielskiego. Lech Poznań od 1980 roku grał już na stadionie przy ul Bułgarskiej i to w ten stadion miasto inwestowało najwięcej. Stadion Edmunda Szyca popadał w ruinę. Klub Warta Poznań miał prawo wieczystego użytkowania terenu, ale nie miał środków aby zapobiec dewastacji. Z trybun zdemontowano ławki, rosną tam obecnie spore już drzewa. Zamiast murawy jest porośnięta chwastami łąka. Po dawnych tłumach kibiców i masowych imprezach zostały usypana wały, betonowe przejścia, ścieżki, kasy i podstawy ławek. Miejsce nadal jest niezwykłe, ale teraz z biologicznego punktu widzenia. Można tu zaobserwować, jak natura wkracza na opuszczony przez człowieka teren. W 2018 toku miasto za 10 mln złotych przejęło obiekt i rozważa jego dalszą przyszłość.

Chcesz zobaczyć jak prezentują się zabytkowe budynki Starej Rzeźni z lotu ptaka – odwiedź naszą video-galerię Zamów wycieczkę z dronem i podziwiaj Poznań z powietrza.

 

Lista pozostałych atrakcji turystycznych w Poznaniu.